I. Wprowadzenie

Formacja kandydatów do diakonatu stałego odbywa się w Ośrodku Formacji Diakonów Stałych Diecezji Kaliskiej, który mieści się w Kaliszu, przy ul. Złotej 144.

Ośrodkiem kieruje dyrektor, mianowany przez biskupa kaliskiego. Zasady funkcjonowania ośrodka określa regulamin.

Ośrodek Formacji Diakonów Stałych Diecezji Kaliskiej przyjmuje do podjęcia formacji do diakonatu stałego mężczyzn spełniających wymagania wynikające z prawa kanonicznego (KPK, kan. 207, 236, 276 §§ 2–3, 281, 288, 1031 §§ 2–3, 1032 § 3, 1035 § 1, 1037, 1042 § 1, 1050 § 3) oraz mających swoje stałe zamieszkanie na terenie Diecezji Kaliskiej.

Kandydaci spoza Diecezji Kaliskiej mogą podjąć formację w Ośrodku Formacji Diakonów Stałych Diecezji Kaliskiej na podstawie skierowania wydanego przez własnego biskupa (lub wyższego przełożonego instytutu życia konsekrowanego, bądź stowarzyszenia życia apostolskiego). Do formacji przyjmuje dyrektor Ośrodka i w razie potrzeby zwraca się do biskupa kandydata z prośbą o wyznaczenie opiekuna formacji w macierzystej wspólnocie oraz o zatwierdzenie wybranego przez kandydata ojca duchownego. Admissio, posługi lektoratu i akolitatu oraz święcenia kandydat przyjmuje w macierzystej diecezji.

II. Nabór

II. 1. Kandydat do diakonatu

1. Kandydatem do diakonatu stałego może zostać mężczyzna ochrzczony (KPK, 1024 i kan. 1050 § 3) i bierzmowany (KPK, kan. 1033 i kan. 1050 § 3), zarówno celibatariusz, jak i mężczyzna żonaty oraz wdowiec.
2. Kandydaci, którzy zostali powołani do diakonatu jako nieżonaci, są zobowiązani do życia w celibacie (por. KPK, kan. 1087). W przypadku mężczyzn żonatych, winni oni przedłożyć świadectwo ślubu oraz zgodę żony.
3. Nieżonaty kandydat do diakonatu stałego może być dopuszczony do tych święceń dopiero po ukończeniu dwudziestego piątego roku życia. Kandydat związany zaś małżeństwem, nie wcześniej jak po ukończeniu trzydziestego piątego roku życia (por. KPK, kan. 1031 § 2; RFD 35) i po przynajmniej pięciu latach małżeństwa oraz nie później niż po ukończeniu sześćdziesiątego roku życia.

II. 2. Procedura naboru

Przed rozpoczęciem okresu propedeutycznego kandydat pragnący rozpocząć formację:

1. zgłasza się do dyrektora Ośrodka Formacji w celu sprawdzenia, czy nie występują nieprawidłowości do święceń (m.in. opinia psychologiczna) oraz spełnione są warunki formalne,
2. zwraca się z pisemną prośbą do biskupa kaliskiego o dopuszczenie do formacji do diakonatu stałego,
3. do prośby dołącza wymagane dokumenty,
4. spotyka się z biskupem kaliskim wraz z proboszczem parafii przyszłej posługi (oraz małżonką).

Procedura naboru kończy się decyzją biskupa o dopuszczeniu kandydata do formacji.

II. 3. Wymagane dokumenty:

1. prośba do biskupa kaliskiego o przyjęcie do formacji do diakonatu stałego,
2. akt chrztu (z potwierdzeniem bierzmowania i ewentualnego małżeństwa),
3. curriculum vitae (uwzględniające zaangażowanie w życie Kościoła),
4. pisemna zgoda małżonki,
5. skierowanie i opinia proboszcza,
6. zaświadczenie o niekaralności,

jeśli są, to również:

1. dyplom studiów teologicznych (lub innych istotnych z punktu widzenia formacji),
2. zaświadczenia ewentualnego przyjęcia posług lektoratu lub akolitatu.

III. Etapy formacji

III. 1. Okres propedeutyczny

1. Okres propedeutyczny trwa pół roku i prowadzi do osiągnięcia przez aspirantów i ich małżonki jasnej wiedzy, co do istoty diakonatu stałego oraz dojrzałego przekonania o woli podjęcia właściwej formacji do diakonatu stałego. Celem tego czasu jest doprowadzenie do zgodności między wyobrażeniem aspirantów o diakonacie stałym z tym, jakie jest nauczanie Kościoła co do diakonatu stałego.
2. W tym czasie indywidualna praca nad rozeznaniem woli Bożej wspierana jest przez sześć spotkań (raz w miesiącu). Na dwa spotkania aspiranci zapraszani są z małżonkami. Spotkania mają formę dnia skupienia i odbywają się w siedzibie Ośrodka Formacji.
3. Celem tego okresu jest rozeznanie przez Kościół powołania kandydata oraz zbadanie jego zdatności do przyjęcia święceń i podjęcia posługi diakona stałego.
4. Okres ten kończy się obrzędem dopuszczenia do grona kandydatów do święceń diakonatu.

III. 2. Okres kandydatury

1. Okres kandydatury jest czasem bezpośredniego przygotowania kandydata do przyjęcia święceń i podjęcia posługi.
2. Zakres formacji stałych diakonów obejmuje formację ludzką, duchową, intelektualną i pastoralną.
3. Okres kandydatury trwa 3 lata.
4. Celem formacji ludzkiej jest kształtowanie dojrzałej osobowości, aby kandydaci nabyli i rozwijali w sobie zespół cech ludzkich, które „pomogą im w zdobywaniu zaufania wspólnoty, w radosnym podejmowaniu posługi duszpasterskiej oraz ułatwią prowadzenie spotkań i dialogu z innymi” (RFD 66).
5. Formacja duchowa stanowi centrum każdej formacji chrześcijańskiej. W przypadku diakonów jej szczególnym celem jest dążenie do rozwoju nowego życia otrzymanego na chrzcie (RFD 71) w duchu służby (por. RFD 11).
6. Celem formacji intelektualnej jest zdobycie niezbędnej wiedzy teologicznej do wykonywania posługi diakona. Wypełnieniem tego obowiązku jest odbycie studiów teologicznych. W przypadku ich braku kandydat uczestniczy w studium teologiczno–katechetycznym.
7. Formacja pastoralna przygotowuje kandydata do: głoszenia Słowa Bożego, sprawowania posługi w czasie liturgii, prowadzenia nabożeństw, posługi miłosierdzia, animowania wspólnot parafialnych oraz innych zadań duszpasterskich zgodnych z przyjętymi święceniami.
8. Formacja ludzka i duchowa realizuje się – w szczególny sposób – podczas kwartalnych dni skupienia.
9. Formacja intelektualna i pastoralna odbywa się w ramach wykładów i ćwiczeń oraz praktycznych zajęć w parafii.
10. Cykl formacji kandydatów do diakonatu stałego obejmuje także ich małżonki. Jedno z kwartalnych spotkań formacyjnych skierowane jest do kandydatów oraz ich żon.
11. W okresie trzyletniej formacji kandydaci przyjmują posługę lektoratu (na koniec I roku formacji) i akolitatu (na koniec II roku formacji).
12. Na zakończenie ostatniego semestru – jako warunek do przyjęcia święceń – kandydat ma obowiązek zdać egzamin ex universa. W przypadku kandydatów mających licencjat, magisterium lub doktorat z teologii program zajęć zostaje uzgodniony indywidulanie.

III. 3. Formacja stała

1. Po przyjęciu święceń diakoni dbają o swój rozwój ludzki, duchowy, intelektualny i pastoralny.
2. W trosce o rozwój diakonów stałych diecezja kaliska organizuje dla nich coroczne rekolekcje oraz szkolenia.
3. Diecezja proponuje także formację dla żon diakonów.

Wykaz skrótów:

KPK               Kodeks Prawa Kanonicznego.
RFD               Kongregacja Edukacji Katolickiej, Wytyczne dotyczące formacji diakonów stałych, Watykan 1998.